Ditulis lan dipostingke : Senin,5 Agustus 2013
Ringkesan
Kakawin Ramayana punika kakawin ingkang isinipun wira carita Ramayana. Kakawin punika dipun serat mawi Basa Jawa Kina dipunindhep para pakar dipun damel ing Jawa Tengah pungkasan abad kaping 9 Masehi, kirang langkung kiwa tengenipun taun 870.
Kakawin punika dipunwastani adikakawin amargi kaanggep ingkang kapisan,
panjang piyambak kaliyan saking saénipun basanipun saking mangsa Hindhu-Jawi.
Sekar rupa
kakawin puniki salah satunggiling vèrsi Indhia ingkang kathah prakawis cariyos sang Rama
kaliyan sang Sita, wiracarita agung ingkang vèrsi pratamanipun
sanjangipun para pandhita dipunanggit déning Walmiki ing basa Sansekreta.
Ringkesan
Prabu
Dasaratha saking negari Ngayodya kagungan putra sekawan; Rama,
Bharata, Laksmana saha Satrughna. Satunggaling dinten wonten resi anami
Wiswamitra ingkang nyuwun pambiyantu Sri Paduka Dasarata mbébasaken
pratapanipun saking para raseksa. Lajeng Rama saha Laksamana tindak.
Ing pratapan
punika, Rama kaliyan Laksmana mejahi sedaya raksasa lajeng tumuju negari
Mithila amargi wonten mriku pinuju wonten sayembara kanthi janji sok sintena
ingkang mimpang saged nyunting putri raja anami Dèwi Sinta. sayembara ingkang
kasebat inggih punika menthang gendéwa ingkang rumiyin sareng kaliyan
wiyosanipun Dewi Sinta. Mboten wonten ingkang kuwawi menthang gendéwa kajawi
Rama pramila saking menika Rama lajeng dhaup kaliayan Dewi Sinta sasampunipun
Dewi Sinta dipun boyong kondur dhateng Ayodya.
Ing Ngayodya
Rama bakal dipunangkat dados ratu, amargi piyambakipun putra pammbajeng.
Ananging Kaikeyi, salah satunggiling garwa prabu Dasarata ingkang sanès ibu
Rama ngendika manawi sri paduka naté ngandika menawi Barata ingkang bakal dados
raja. Senadyan kanthi awrat ing penggaih, raja Dasarata nulusaken panyuwunipun
awit pancèn naté janji mekaten. Lajeng Rama, Sinta kaliyan Laksmana tindak
nilar kedhaton. Sasampun pinten wanci, prabu Dasarata séda lajeng Barata
madosi. Piyambakipun rumaos mboten pantes dados raja lajeng nuwun supados Rama
kersa wangsul. Anging Rama nampik lajeng nyukani sandhalipun (basa Sansekreta:
pāduka) marang Barata kados lambang kakuwasanipun.
Lajeng Rama,
Sinta saha Laksmana wonten alas Dandaka. Ing mriku wonten raksasi anami
Surpanakha ingkang kasengsem remen kaliyan Laksmana lajeng mindha dados wanodya
ayu. Ananging Laksmana mboten saged dipunrayu, malahan wusananipun pucuk
irungipun keiris. Surpanakha duka lajeng wadul kaliyan kangmasipun sang
Rahwana. Piyambakipun saged mbujuki saha ngakèn Rahwana supados nyulik Sinta.
Lajeng sang
Rawana ndhawuhi Marica, satunggiling raksasa kanggé nyulik Sinta. Marica pados
upaya mindha dados kidang emas ingkang éndhah. Sinta katarik lajeng nyuwun
garwanipun supados mbedhog kidang punika. Rama nilar Sita kalih Laksmana,
tindhak piyambak ngoyak si kidang emas. Si kidang emas gesit sanget, mboten
saged dipuntangkep. Wusananipun Sri Rama anyel lajeng dipunpanah. Si kidang
emas njerit kesakitan lan éwah malih dados raksasa, lajeng pejah. Sita ingkang
wonten tebih nginten ingkang njerit punika Rama lajeng ngekèn Laksamana madosi.
Laksmana mboten purun anging wusananipun purun sasampunipun dipunlèhaken
kaliyan dipuntedhah Sita ajeng ngepèk piyambakipun. Wusananipun Sinta
dipuntilar piyambakan lajeng saged dipunculik Rawana.
Jeritanipun
sang Sinta kapireng déning peksi sang Jatayu ingkang naté dados réncangipun
prabu Dasarata, lajeng usaha nulungi Sinta. Anging Rawana langkung kiyat, saged
ngalahaken Jatayu. Jatayu ingkang sekarat taksih saged nyukani laporan marang
Rama saha Laksmana menawi Sinta dipunbekta marang Lengka, ing kedhaton sang
Rahwana.
Lajeng Rama
saha Laksmana tindak dhumateng kedhatonipun Rahwana. Ing satunggiling tlatah
manggihi para wanara saha ratunipun ingkang anami Bali. Bali punika nyulik
sèmahipun kangmasipun. Wusananipun Bali saged dipunpejahi lajeng sèmahipun dipunwangsulaken
marang Sugriwa. Sugriwa sumedya nulungi sang Rama. Wusananipun mawi wadya bala
wanara kalih sénapatinipun Hanuman, satunggiling kethèk pethak, sedaya saged
mejahi Rawana kaliyan mbébasaken Sinta. Sinta saged dipunboyong wangsung
menyang Ngayodya lajeng sang Rama dados raja.
ksmana]]
saha Satrughna. Satunggaling dinten wonten resi anami Wiswamitra ingkang nuwun tulung Sri Paduka
Dasarata mbébasaken patapanipun saking para raksasa.
Lajeng Rama saha Laksamana tindhak.
Ing patapan
mrika, Rama kaliyan Laksmana mejahi sedaya raksasa lajeng nuju negari Mithila
amargi wonten mriku wonten sayembara. Sok sintena
ingkang menang saged angsal putri raja anami Dèwi Sinta. Lajeng para pasarta
dipunkèn ngrentangaken gandhéwa panah ingkang nyertani wiyosanipun sang Sinta.
Mboten wonten ingkang saged kajawi Rama, lajeng kakalihipun krama lajeng
wangsul dhateng Ngayodya.
Ing Ngayodya
Rama bakal dipunangkat dados ratu, amargi piyambakipun laré mbarep. Anging
Kaikeyi, salah satunggiling garwa prabu Dasarata ingkang sanès ibu Rama sanjang
menawi sri paduka naté ngandika menawi Barata ingkang bakal dados raja. Lajeng
mawi abot manahipun raja Dasarata nulusaken panyuwunipun awit pancèn naté janji
mekaten. Lajeng Rama, Sinta kaliyan Laksmana tindhak nilar kedhaton. Sasampun
pinten wanci, prabu Dasarata séda lajeng Barata madosi. Piyambakipun rumaos
mboten pantes dados raja lajeng nuwun supados Rama kersa wangsul. Anging Rama
nampik lajeng nyukani sandhalipun (basa Sansekreta: pāduka) marang Barata
kados lambang kakuwasanipun.
Lajeng Rama,
Sinta saha Laksmana wonten alas Dandaka. Ing mriku wonten raksasi anami
Surpanakha ingkang kasengsem remen kaliyan Laksmana lajeng mindha dados wanodya
ayu. Anging Laksmana mboten saged dipunrayu, malahan wusananipun pucuk
irungipun keiris. Surpanakha nepsu lajeng pradul kaliyan kangmasipun sang
Rahwana. Piyambakipun saged mbujuki saha ngekèn Rahwana nyulik Sinta kaliyan
ngepèk dados sèmahipun.
Lajeng sang
Rawana ndhawuhi Marica, satunggiling raksasa kanggé nyulik Sinta. Marica pados
upaya mindha dados kidang emas ingkang éndhah. Sinta katarik lajeng nyuwun
garwanipun supados mbedhog kidang punika. Rama nilar Sita kalih Laksmana,
tindhak piyambak ngoyak si kidang emas. Si kidang emas gesit sanget, mboten saged
dipuntangkep. Wusananipun Sri Rama anyel lajeng dipunpanah. Si kidang emas
njerit kesakitan lan éwah malih dados raksasa, lajeng pejah. Sita ingkang
wonten tebih nginten ingkang njerit punika Rama lajeng ngekèn Laksamana madosi.
Laksmana mboten purun anging wusananipun purun sasampunipun dipunlèhaken
kaliyan dipuntedhah Sita ajeng ngepèk piyambakipun. Wusananipun Sinta
dipuntilar piyambakan lajeng saged dipunculik Rawana.
Jeritanipun
sang Sinta karungu déning peksi sang Jatayu ingkang naté dados réncangipun prabu Dasarata, lajeng
usaha nulungi Sinta. Anging Rawana langkung kiyat, saged ngalahaken Jatayu.
Jatayu ingkang sekarat taksih saged nyukani laporan marang Rama saha Laksmana
menawi Sinta dipunbekta marang Lengka, ing kedhaton sang Rahwana.
Lajeng Rama
saha Laksmana dhumateng ing kedhatonipun Rahwana. Ing satunggiling tlatah
manggihi para wanara saha ratunipun ingkang anami Bali. Bali punika nyulik
sèmahipun kangmasipun. Wusananipun Bali saged dipunpejahi lajeng sèmahipun
dipunwangsulaken marang Sugriwa. Sugriwa sumedya
nulungi sang Rama. Wusananipun mawi wadya bala wanara kalih sénapatinipun Hanuman,
satunggiling kethèk pethak, sedaya saged mejahi Rawana kaliyan mbébasaken
Sinta. Sinta saged dipunboyong wangsung menyang Ngayodya lajeng sang Rama dados
raja.
(Sumber : jv.wikipedia.org)
0 comments :
Posting Komentar